2) साङ्ख्ययोगः महात्म्य
(বাংলা হরফে সংস্কৃত ৬২'টি শ্লোক)
श्रीभगवानुवाच ।
आदिमस्यैवमाख्यानमुदीरितमनुत्तमम् । शृणु माहात्म्यमन्येषामध्यायानामपीन्दिरे ॥१
শ্রীভগবানুবাচ ।
আদিমস্যৈবমাখ্যানমুদীরিতমনুত্তমম্ । শৃণু মাহাত্ম্যমন্যেষামধ্যায়ানামপীন্দিরে ।। ১
दक्षिणस्यां दिशि श्रीमानासीदाम्नायवादिनाम् । पुरे पुरन्दराह्वाने देवशर्मेति विश्रुतः ॥२
দক্ষিণস্যাং দিশি শ্রীমানাসীদাম্নায়বাদিনাম্ । পুরে পুরন্দরাহ্বানে দেবশর্ম্মেতি বিশ্রুতঃ ।। ২
अर्च्चितातिथिराम्नातो वेदशास्त्रविशारदः । आहर्ता क्रतुसङ्घानां तापसानां प्रियः सदा ॥३
অর্চ্চিতাতিথিরাম্নাতো বেদশাস্ত্রবিশারদঃ । আহর্ত্তা ক্রতুসঙ্ঘানাং তাপসানাং প্রিয়ঃ সদা ।। ৩
देवान् सन्तर्पयामास हव्यैर्हुतवहं चिरम् । न चोपलेभे धर्मात्मा शान्तिमेकान्तिकीं ततः ॥४
দেবান্ সন্তর্পয়ামাস হব্যৈর্হুতবহং চিরম্ । ন চোপলেভে ধর্ম্মাত্মা শান্তিমেকান্তিকীং ততঃ ।। ৪
निःश्रेयसं स जिज्ञासुस्तापसाननुवासरम् । सिषेवे सत्यसङ्कल्पाननल्पैरेव कल्पकैः ॥५
নিঃশ্রেয়সং স জিজ্ঞাসুস্তাপসাননুবাসরম্ । সিষেবে সত্যসঙ্কল্পাননল্পৈরেব কল্পকৈঃ ।। ৫
एवमाचरतस्तस्य काले महति गच्छति । मुक्तकर्मा ततः कश्चित् प्रादुरासीत् पुरा भुवि ॥६
এবমাচরতস্তস্য কালে মহতি গচ্ছতি । মুক্তকর্ম্মা ততঃ কশ্চিৎ প্রাদুরাসীৎ পুরা ভুবি ।। ৬
अनुभूतनिराकाङ्खी नासाग्रन्यस्तलोचनः । शान्तचेताः परं व्रह्म ध्यायन्नानन्दनिर्भरः ॥७
অনুভূতনিরাকাঙ্খী নাসাগ্রন্যস্তলোচনঃ । শান্তচেতাঃ পরং ব্রহ্ম ধ্যায়ন্নানন্দনির্ভরঃ ।। ৭
पादौ तस्योपसंगृह्य प्रयतेनान्तरात्मना । चकार विधिवत्तस्मै विद्वानतिथिसत्क्रियाम् ॥८
পাদৌ তস্যোপসংগৃহ্য প্রযতেনান্তরাত্মনা । চকার বিধিবত্তস্মৈ বিদ্বানতিথিসৎক্রিয়াম্ ।। ৮
तञ्च शुद्धेन भावेन परितुष्टं तपस्विनम् । प्रणतः परिपप्रच्छ निर्वाणस्थितिमात्मनः ॥९
তঞ্চ শুদ্ধেন ভাবেন পরিতুষ্টং তপস্বিনম্ । প্রণতঃ পরিপপ্রচ্ছ নির্ব্বাণস্থিতিমাত্মনঃ ।। ৯
स तस्मै कथयामास पुरेहसौ पुरनामनि । मित्रवन्तमजापालमुपदेष्टारमात्मवित् ॥१०
স তস্মৈ কথয়ামাস পুরেহসৌ পুরনামনি । মিত্রবন্তমজাপালমুপদেষ্টারমাত্মবিৎ ।। ১০
स चाभिवन्द्य तत्पादावेत्यासौ पुरमूर्जितम् । तस्योत्तरदिशो भागे ददर्श विपुलं वनम् ॥११
স চাভিবন্দ্য তৎপাদাবেত্যাসৌ পুরমূর্জ্জিতম্ । তস্যোত্তরদিশো ভাগে দদর্শ বিপুলং বনম্ ।। ১১
मारुतान्दोलितानेककुसुमामोदसुन्दरम् । उन्मत्तभ्रमरोद्गीतनादापूरितदिङ्मुखम् ॥१२
মারুতান্দোলিতানেককুসুমামোদসুন্দরম্ । উন্মত্তভ্রমরোদ্গীতনাদাপূরিতদিঙ্মুখম্ ।। ১২
तस्मिन् वने सरित्तीरे निषीदन्तं शिलातले । मित्रवन्तं ददर्शाथ सानन्दस्तिमितेक्षणम् ॥१३
তস্মিন্ বনে সরিত্তীরে নিষীদন্তং শিলাতলে । মিত্রবন্তং দদর্শাথ সানন্দস্তিমিতেক্ষণম্ ।। ১৩
अपि स्वाभाविक वैरं हित्वान्योन्यं विरोधिभिः । सत्त्वैवरावृतमुद्याने मन्दस्यनन्दनभास्वति ॥१४
অপি স্বাভাবিক বৈরং হিত্বান্যোন্যং বিরোধিভিঃ । সত্ত্বৈবরাবৃতমুদ্যানে মন্দস্যনন্দনভাস্বতি ।। ১৪
शान्तेयु मृगयुथेषु दृशानन्दमनोज्ञया । कृपानुविद्धया भूमिं निषिञ्चन्तमिवामृतम् ॥१५
শান্তেযু মৃগযুথেষু দৃশানন্দমনোজ্ঞয়া । কৃপানুবিদ্ধয়া ভূমিং নিষিঞ্চন্তমিবামৃতম্ ।। ১৫
उपेत्य विनयेनामुमुन्मनाः प्रीतमानसः । किञ्चिदानम्रशिरसा तेनापि स तु सत्कृतः ॥१६
উপেত্য বিনয়েনামুমুন্মনাঃ প্রীতমানসঃ । কিঞ্চিদানম্রশিরসা তেনাপি স তু সৎকৃতঃ ।। ১৬
उपतस्थे ततो विद्वान् मित्रवन्तमनन्यधीः । समाप्तध्यानकालं स पर्यपृच्छत् समाहितः ॥१७
উপতস্থে ততো বিদ্বান্ মিত্রবন্তমনন্যধীঃ । সমাপ্তধ্যানকালং স পর্য্যপৃচ্ছৎ সমাহিতঃ ।। ১৭
देवशर्मोवाच ।
आत्मानं वेत्तुमिच्छामि तदमुष्मिन्मनोरथे । लव्धसिद्धिमुपायं मामुपदेष्टं त्वमर्हसि ॥१८
দেবশর্ম্মোবাচ ।
আত্মানং বেত্তুমিচ্ছামি তদমুষ্মিন্মনোরথে । লব্ধসিদ্ধিমুপায়ং মামুপদেষ্টং ত্বমর্হসি ।। ১৮
श्रीभगवानुवाच ।
परामृश्य क्षणं सोहपि मित्रवानिदमव्रवीत् ॥१९
শ্রীভগবানুবাচ ।
পরামৃশ্য ক্ষণং সোহপি মিত্রবানিদমব্রবীৎ ।। ১৯
मित्रवानुवाच ।
विद्वन् विद्धि पुरावृत्तमुच्यमानमिदं मया । अस्ति गोदावरीतीरे प्रतिष्ठानाभिधं पुरम् । तत्र दुर्दमनामासीदन्वये च मनीषिणाम् ॥२०
মিত্রবানুবাচ ।
বিদ্বন্ বিদ্ধি পুরাবৃত্তমুচ্যমানমিদং ময়া । অস্তি গোদাবরীতীরে প্রতিষ্ঠানাভিধং পুরম্ । তত্র দুর্দ্দমনামাসীদন্বয়ে চ মনীষিণাম্ ।। ২০
तत्रास्ति विक्रमो नाम सेव्यमानो महीपतिः । दानानि प्रत्यहं गृह्णन् वर्तते उदरम्भरः ॥२१
তত্রাস্তি বিক্রমো নাম সেব্যমানো মহীপতিঃ । দানানি প্রত্যহং গৃহ্ণন্ বর্ত্ততে উদরম্ভরঃ ।। ২১
कालेन कालपाशेन वद्धानीतो यमालयम् । निरयेषु समग्रेषु यातना अनुभूर च ॥२२
কালেন কালপাশেন বদ্ধানীতো যমালয়ম্ । নিরয়েষু সমগ্রেষু যাতনা অনুভূর চ ।। ২২
कस्मिंश्चित् स कुले जातो दुर्वृत्तानां द्विजन्मनाम् । भवान्तरानुयर्तिन्या विद्यया स पुरस्कृतः ॥२३
কস্মিংশ্চিৎ স কুলে জাতো দুর্বৃত্তানাং দ্বিজন্মনাম্ । ভবান্তরানুযর্ত্তিন্যা বিদ্যয়া স পুরস্কৃতঃ ।। ২৩
उपयेमे दुराधर्यां कन्यकामधमे कुले । कालेन सा वयो हित्वा शैशवं यौवनं ययौ ॥२४
উপযেমে দুরাধর্যাং কন্যকামধমে কুলে । কালেন সা বয়ো হিত্বা শৈশবং যৌবনং যযৌ ।। ২৪
पीनस्तनी च सुश्रोणी मदविह्वललोचना । पतिं न सेहे दुर्वृत्तं चकमे सा पतीन् परान् ॥२५
পীনস্তনী চ সুশ্রোণী মদবিহ্বললোচনা । পতিং ন সেহে দুর্বৃত্তং চকমে সা পতীন্ পরান্ ।। ২৫
वृत्तिमाहर्तुकामेहस्मिन्निर्गता सा पुराद्वहिः । सङ्गता कामुकेनासौ चिरं चाण्डालजन्मना ॥२६
বৃত্তিমাহর্ত্তুকামেহস্মিন্নির্গতা সা পুরাদ্বহিঃ । সঙ্গতা কামুকেনাসৌ চিরং চাণ্ডালজন্মনা ।। ২৬
दधे गर्भमसौ तस्मात् सा च कन्योपपद्यते । सैव भार्यापि तस्यासीत् पूर्वपापप्रसङ्गतः ॥२७
দধে গর্ভমসৌ তস্মাৎ সা চ কন্যোপপদ্যতে । সৈব ভার্য্যাপি তস্যাসীৎ পূর্ব্বপাপপ্রসঙ্গতঃ ।। ২৭
सैव वृद्धा ततः काले डाकिनी समजायत । कुसङ्गात कुमतिर्जाता दुष्टनारीप्रसङ्गतः ॥२८
সৈব বৃদ্ধা ততঃ কালে ডাকিনী সমজায়ত । কুসঙ্গাত কুমতির্জাতা দুষ্টনারীপ্রসঙ্গতঃ ।। ২৮
चखाद व्याधितं व्याधमसृगास्वादलालसा । भ्रमन्ती विपिने घोरे जनैर्दृष्टा वहिष्कृता ॥२९
চখাদ ব্যাধিতং ব্যাধমসৃগাস্বাদলালসা । ভ্রমন্তী বিপিনে ঘোরে জনৈর্দৃষ্টা বহিষ্কৃতা ।। ২৯
परेतलोकमासाद्य व्याधो व्याघ्रोहभ्यवर्तत । नरकान् दारुणान् भुक्त्वा जीवहिंसाप्रभावतः ॥३०
পরেতলোকমাসাদ্য ব্যাধো ব্যাঘ্রোহভ্যবর্ত্তত । নরকান্ দারুণান্ ভুক্ত্বা জীবহিংসাপ্রভাবতঃ ।। ৩০
सापि कालेन दुष्टात्मा मृत्युवेगमुपागता । निरयानेत्य दुर्द्धर्षानजाजायत मद्गृहे ॥३१
সাপি কালেন দুষ্টাত্মা মৃত্যুবেগমুপাগতা । নিরয়ানেত্য দুর্দ্ধর্ষানজাজায়ত মদ্গৃহে ।। ৩১
तामन्या अप्यहं विद्वन् पालयन् काननान्तरे । अपश्यन् द्वीपिनं घोरं जिघांसन्तुमिवाखिलम् ॥३२
তামন্যা অপ্যহং বিদ্বন্ পালয়ন্ কাননান্তরে । অপশ্যন্ দ্বীপিনং ঘোরং জিঘাংসন্তুমিবাখিলম্ ।। ৩২
समालोक्य तमायान्तं भयेन प्रपलायितम् । अजायूथं परित्यज्य मया मरणभीरुणा ॥३३
সমালোক্য তমায়ান্তং ভয়েন প্রপলায়িতম্ । অজাযূথং পরিত্যজ্য ময়া মরণভীরুণা ।। ৩৩
उपदुद्राव स द्वीपी पूर्ववैरमनुस्मरन् । अजा तु तत्समीपेहगात् सत्वरं सरिदन्तिके ॥३४
উপদুদ্রাব স দ্বীপী পূর্ব্ববৈরমনুস্মরন্ । অজা তু তৎসমীপেহগাৎ সত্বরং সরিদন্তিকে ।। ৩৪
तत्र सा भयमुत्सृज्य हित्वा वैरमनर्गला । अवतस्ते स च द्वीपी तुष्णीमासीदमत्सरः ॥३५
তত্র সা ভয়মুৎসৃজ্য হিত্বা বৈরমনর্গলা । অবতস্তে স চ দ্বীপী তুষ্ণীমাসীদমৎসরঃ ।। ৩৫
तं तथाविधमालोक्य सा वक्तुमुपचक्रमे । द्वीपिन्नभीप्सितं तुङ्क्ष्व मांसमुद्धृत्य सादरः ॥३६
তং তথাবিধমালোক্য সা বক্তুমুপচক্রমে । দ্বীপিন্নভীপ্সিতং তুঙ্ক্ষ্ব মাংসমুদ্ধৃত্য সাদরঃ ।। ৩৬
नेयं भवति ते वुद्धिः कथं वैरमतिं त्यजः । इत्याकर्ण्य तदा वाक्यं प्राह द्वीपी विमत्सरः ॥३७
নেয়ং ভবতি তে বুদ্ধিঃ কথং বৈরমতিং ত্যজঃ । ইত্যাকর্ণ্য তদা বাক্যং প্রাহ দ্বীপী বিমৎসরঃ ।। ৩৭
स्थानेहस्मिन्ने गतो द्वेषः क्षुत्पिपासा च निर्ययौ । न प्रार्थयामि तेन त्वां समीपे समुपस्थिताम् ॥३८
স্থানেহস্মিন্নে গতো দ্বেষঃ ক্ষুৎপিপাসা চ নির্যযৌ । ন প্রার্থয়ামি তেন ত্বাং সমীপে সমুপস্থিতাম্ ।। ৩৮
सैवमुक्ता पुनः प्राह जाताहं निर्भया कथम् । किमत्र कारणं वेत्सि यदि मे वक्तुमर्हसि ॥३९
সৈবমুক্তা পুনঃ প্রাহ জাতাহং নির্ভয়া কথম্ । কিমত্র কারণং বেৎসি যদি মে বক্তুমর্হসি ।। ৩৯
एवमुक्तः पुनर्द्वीपी तामाहाजां न वेद्म्यहम् । पुरो गतमिमं प्रष्टुं महान्तमिति निर्गतौ ॥४०
এবমুক্তঃ পুনর্দ্বীপী তামাহাজাং ন বেদ্ম্যহম্ । পুরো গতমিমং প্রষ্টুং মহান্তমিতি নির্গতৌ ।। ৪০
ताभ्यामुभाभ्यामागत्य पृष्टोहहं वहुविष्मयः । अहञ्च सहितस्ताभ्यामपृच्छं वानरेश्वरम् ॥४१
তাভ্যামুভাভ্যামাগত্য পৃষ্টোহহং বহুবিষ্ময়ঃ । অহঞ্চ সহিতস্তাভ্যামপৃচ্ছং বানরেশ্বরম্ ।। ৪১
मया पृष्टः स विप्रेन्द्रमव्रवीत् सादरं कपिः । शृणु वक्ष्याम्यजापाल वृत्तमत्र पुरातनम् ॥४२
ময়া পৃষ্টঃ স বিপ্রেন্দ্রমব্রবীৎ সাদরং কপিঃ । শৃণু বক্ষ্যাম্যজাপাল বৃত্তমত্র পুরাতনম্ ।। ৪২
इदमायतनं पश्य पुरो वनगतं महत् । अत्र त्र्यम्वकलिङ्गं हि द्रुहिणेन प्रतिष्ठितम् ॥४३
ইদমায়তনং পশ্য পুরো বনগতং মহৎ । অত্র ত্র্যম্বকলিঙ্গং হি দ্রুহিণেন প্রতিষ্ঠিতম্ ।। ৪৩
सुकर्मा नाम मेधावी पर्युपास्ते तपश्चरन् । वनपुष्पाण्यपाहृत्य सुरपूज्यं पुरोहभवम् ॥४४
সুকর্ম্মা নাম মেধাবী পর্য্যুপাস্তে তপশ্চরন্ । বনপুষ্পাণ্যপাহৃত্য সুরপূজ্যং পুরোহভবম্ ।। ৪৪
संस्नाप्य सरिदम्भोभिः केवलं कर्मणा वसन् । काले महति तस्यागादतिथिः कश्चिदन्तिकम् ॥४५
সংস্নাপ্য সরিদম্ভোভিঃ কেবলং কর্ম্মণা বসন্ । কালে মহতি তস্যাগাদতিথিঃ কশ্চিদন্তিকম্ ।। ৪৫
उपाहृत्य फलाहारं स तस्मै पर्यकल्पयत् । तेनातिथ्येन सम्प्रीतः सुकर्माणमभाषत ॥४६
উপাহৃত্য ফলাহারং স তস্মৈ পর্য্যকল্পয়ৎ । তেনাতিথ্যেন সম্প্রীতঃ সুকর্ম্মাণমভাষত ।। ৪৬
किमिदं कर्मणो मूलं फलं भुक्त्वा तु तिष्ठसि । गतानुगतया वृत्त्या किंवा केवलमीहसे ॥४७
কিমিদং কর্ম্মণো মূলং ফলং ভুক্ত্বা তু তিষ্ঠসি । গতানুগতয়া বৃত্ত্যা কিংবা কেবলমীহসে ।। ৪৭
स एवमुक्तः प्रायेण प्रीतेनात्मविदा तदा । प्रत्युवाच वचः स्पष्टमात्मनो हितमुत्तमम् ॥४८
স এবমুক্তঃ প্রায়েণ প্রীতেনাত্মবিদা তদা । প্রত্যুবাচ বচঃ স্পষ্টমাত্মনো হিতমুত্তমম্ ।। ৪৮
विद्वन्न वेद्मि तत्त्वेन फलमेतस्य कर्मणः । वुभुत्सया परः शम्भुः सेव्यते केवलं यया ॥४९
বিদ্বন্ন বেদ্মি তত্ত্বেন ফলমেতস্য কর্ম্মণঃ । বুভুৎসয়া পরঃ শম্ভুঃ সেব্যতে কেবলং যয়া ।। ৪৯
फलमेतस्य सेवायाः परिपाकं कपर्दिनः । यन्मां समनुगृह्णासि संस्पृश्यात्ममनोरथम् ॥५०
ফলমেতস্য সেবায়াঃ পরিপাকং কপর্দ্দিনঃ । যন্মাং সমনুগৃহ্ণাসি সংস্পৃশ্যাত্মমনোরথম্ ।। ৫০
तस्यैवं सूनूतं वाक्यं श्रुत्वा प्रीतस्तपोधनः । द्वितीयमालिलेखासौ गीताध्यायं शिलातले ॥५१
তস্যৈবং সূনূতং বাক্যং শ্রুত্বা প্রীতস্তপোধনঃ । দ্বিতীয়মালিলেখাসৌ গীতাধ্যায়ং শিলাতলে ।। ৫১
आदिदेशाशु तं विप्रं पठनाभ्यसनाय च । फलिष्यत्यात्मनः स्वैरं परितस्ते मनोरथः ॥५२
আদিদেশাশু তং বিপ্রং পঠনাভ্যসনায় চ । ফলিষ্যত্যাত্মনঃ স্বৈরং পরিতস্তে মনোরথঃ ।। ৫২
इत्युक्त्वान्तर्दधे धीमान् पुरतस्तस्य पश्यतः । विस्मितस्तस्य चादेशात् सोहन्वतिष्ठदनारतम् ॥५३
ইত্যুক্ত্বান্তর্দ্দধে ধীমান্ পুরতস্তস্য পশ্যতঃ । বিস্মিতস্তস্য চাদেশাৎ সোহন্বতিষ্ঠদনারতম্ ।। ৫৩
ततः कालेन महता भावितात्मा प्रसन्नधीः । यत्र यत्र चचारासौ शान्तं तत्तत्तपोवनम् ॥५४
ততঃ কালেন মহতা ভাবিতাত্মা প্রসন্নধীঃ । যত্র যত্র চচারাসৌ শান্তং তত্তত্তপোবনম্ ।। ৫৪
न द्वन्द्ववाधा नैव क्षुत् पिपासा न च वा भयम् । तपसा तस्य जानीहि द्वितीयाध्यायजापिनः ॥५५
ন দ্বন্দ্ববাধা নৈব ক্ষুৎ পিপাসা ন চ বা ভয়ম্ । তপসা তস্য জানীহি দ্বিতীয়াধ্যায়জাপিনঃ ।। ৫৫
मित्रवानुवाच ।
एवमुक्तश्च तेनाहं ख्यापयित्वा परां कथाम् । अनुज्ञातप्रसन्नेन च्छागीव्याघ्रयुतोहगमम् ॥५६
মিত্রবানুবাচ ।
এবমুক্তশ্চ তেনাহং খ্যাপয়িত্বা পরাং কথাম্ । অনুজ্ঞাতপ্রসন্নেন চ্ছাগীব্যাঘ্রযুতোহগমম্ ।। ৫৬
गत्वा शिलातलेहपश्यमध्यायं लिखितं पठेत् । तस्यैवावर्तनादाप्तं तपसः पारमुत्तमम् ॥५७
গত্বা শিলাতলেহপশ্যমধ্যায়ং লিখিতং পঠেৎ । তস্যৈবাবর্ত্তনাদাপ্তং তপসঃ পারমুত্তমম্ ।। ৫৭
तेन त्वमपि कल्याणि नित्यमाहर्तुमर्हसि । अध्यायं तेन ते मुक्तिदुरस्था भविष्यति ॥५८
তেন ত্বমপি কল্যাণি নিত্যমাহর্ত্তুমর্হসি । অধ্যায়ং তেন তে মুক্তিদুরস্থা ভবিষ্যতি ।। ৫৮
देवशर्मा समादिष्टस्तेन मित्रवता स्वयम् । अभ्यर्च्च्य प्रणतो भूत्वा पुरन्दरपुरं ययौ ॥५९
দেবশর্ম্মা সমাদিষ্টস্তেন মিত্রবতা স্বয়ম্ । অভ্যর্চ্চ্য প্রণতো ভূত্বা পুরন্দরপুরং যযৌ ।। ৫৯
तत्रात्मविदमासाद्य देवतायतने क्वचित् । वृत्तमेतन्निवेद्यादावध्यायमपठत्ततः ॥६०
তত্রাত্মবিদমাসাদ্য দেবতায়তনে ক্বচিৎ । বৃত্তমেতন্নিবেদ্যাদাবধ্যায়মপঠত্ততঃ ।। ৬০
शिक्षितस्तेन पूतात्मा पठन्नध्यायमादरात् । द्वितीयमाससादोर्च्चैर्निरवद्यं परं पदम् ॥६१
শিক্ষিতস্তেন পূতাত্মা পঠন্নধ্যায়মাদরাৎ । দ্বিতীয়মাসসাদোর্চ্চৈর্নিরবদ্যং পরং পদম্ ।। ৬১
द्वितीयस्येदमाख्यानं कथितं शृणु साम्प्रतम् । तृतीयस्याथ वक्ष्यामि माहात्म्यपि चेन्दिरे ॥६२
দ্বিতীয়স্যেদমাখ্যানং কথিতং শৃণু সাম্প্রতম্ । তৃতীয়স্যাথ বক্ষ্যামি মাহাত্ম্যপি চেন্দিরে ।। ৬২
इति श्रीपाद्मे उत्तरखण्डे गीतामाहात्म्ये द्वितीयाध्यायमाहात्म्यं षट्सप्तत्यधिकशततमोहध्यायः ॥१७६॥
ইতি শ্রীপাদ্মে উত্তরখণ্ডে গীতামাহাত্ম্যে দ্বিতীয়াধ্যায়মাহাত্ম্যং ষট্সপ্তত্যধিকশততমোহধ্যায়ঃ ।।১৭৬।।
आदिमस्यैवमाख्यानमुदीरितमनुत्तमम् । शृणु माहात्म्यमन्येषामध्यायानामपीन्दिरे ॥१
শ্রীভগবানুবাচ ।
আদিমস্যৈবমাখ্যানমুদীরিতমনুত্তমম্ । শৃণু মাহাত্ম্যমন্যেষামধ্যায়ানামপীন্দিরে ।। ১
दक्षिणस्यां दिशि श्रीमानासीदाम्नायवादिनाम् । पुरे पुरन्दराह्वाने देवशर्मेति विश्रुतः ॥२
দক্ষিণস্যাং দিশি শ্রীমানাসীদাম্নায়বাদিনাম্ । পুরে পুরন্দরাহ্বানে দেবশর্ম্মেতি বিশ্রুতঃ ।। ২
अर्च्चितातिथिराम्नातो वेदशास्त्रविशारदः । आहर्ता क्रतुसङ्घानां तापसानां प्रियः सदा ॥३
অর্চ্চিতাতিথিরাম্নাতো বেদশাস্ত্রবিশারদঃ । আহর্ত্তা ক্রতুসঙ্ঘানাং তাপসানাং প্রিয়ঃ সদা ।। ৩
देवान् सन्तर्पयामास हव्यैर्हुतवहं चिरम् । न चोपलेभे धर्मात्मा शान्तिमेकान्तिकीं ततः ॥४
দেবান্ সন্তর্পয়ামাস হব্যৈর্হুতবহং চিরম্ । ন চোপলেভে ধর্ম্মাত্মা শান্তিমেকান্তিকীং ততঃ ।। ৪
निःश्रेयसं स जिज्ञासुस्तापसाननुवासरम् । सिषेवे सत्यसङ्कल्पाननल्पैरेव कल्पकैः ॥५
নিঃশ্রেয়সং স জিজ্ঞাসুস্তাপসাননুবাসরম্ । সিষেবে সত্যসঙ্কল্পাননল্পৈরেব কল্পকৈঃ ।। ৫
एवमाचरतस्तस्य काले महति गच्छति । मुक्तकर्मा ततः कश्चित् प्रादुरासीत् पुरा भुवि ॥६
এবমাচরতস্তস্য কালে মহতি গচ্ছতি । মুক্তকর্ম্মা ততঃ কশ্চিৎ প্রাদুরাসীৎ পুরা ভুবি ।। ৬
अनुभूतनिराकाङ्खी नासाग्रन्यस्तलोचनः । शान्तचेताः परं व्रह्म ध्यायन्नानन्दनिर्भरः ॥७
অনুভূতনিরাকাঙ্খী নাসাগ্রন্যস্তলোচনঃ । শান্তচেতাঃ পরং ব্রহ্ম ধ্যায়ন্নানন্দনির্ভরঃ ।। ৭
पादौ तस्योपसंगृह्य प्रयतेनान्तरात्मना । चकार विधिवत्तस्मै विद्वानतिथिसत्क्रियाम् ॥८
পাদৌ তস্যোপসংগৃহ্য প্রযতেনান্তরাত্মনা । চকার বিধিবত্তস্মৈ বিদ্বানতিথিসৎক্রিয়াম্ ।। ৮
तञ्च शुद्धेन भावेन परितुष्टं तपस्विनम् । प्रणतः परिपप्रच्छ निर्वाणस्थितिमात्मनः ॥९
তঞ্চ শুদ্ধেন ভাবেন পরিতুষ্টং তপস্বিনম্ । প্রণতঃ পরিপপ্রচ্ছ নির্ব্বাণস্থিতিমাত্মনঃ ।। ৯
स तस्मै कथयामास पुरेहसौ पुरनामनि । मित्रवन्तमजापालमुपदेष्टारमात्मवित् ॥१०
স তস্মৈ কথয়ামাস পুরেহসৌ পুরনামনি । মিত্রবন্তমজাপালমুপদেষ্টারমাত্মবিৎ ।। ১০
स चाभिवन्द्य तत्पादावेत्यासौ पुरमूर्जितम् । तस्योत्तरदिशो भागे ददर्श विपुलं वनम् ॥११
স চাভিবন্দ্য তৎপাদাবেত্যাসৌ পুরমূর্জ্জিতম্ । তস্যোত্তরদিশো ভাগে দদর্শ বিপুলং বনম্ ।। ১১
मारुतान्दोलितानेककुसुमामोदसुन्दरम् । उन्मत्तभ्रमरोद्गीतनादापूरितदिङ्मुखम् ॥१२
মারুতান্দোলিতানেককুসুমামোদসুন্দরম্ । উন্মত্তভ্রমরোদ্গীতনাদাপূরিতদিঙ্মুখম্ ।। ১২
तस्मिन् वने सरित्तीरे निषीदन्तं शिलातले । मित्रवन्तं ददर्शाथ सानन्दस्तिमितेक्षणम् ॥१३
তস্মিন্ বনে সরিত্তীরে নিষীদন্তং শিলাতলে । মিত্রবন্তং দদর্শাথ সানন্দস্তিমিতেক্ষণম্ ।। ১৩
अपि स्वाभाविक वैरं हित्वान्योन्यं विरोधिभिः । सत्त्वैवरावृतमुद्याने मन्दस्यनन्दनभास्वति ॥१४
অপি স্বাভাবিক বৈরং হিত্বান্যোন্যং বিরোধিভিঃ । সত্ত্বৈবরাবৃতমুদ্যানে মন্দস্যনন্দনভাস্বতি ।। ১৪
शान्तेयु मृगयुथेषु दृशानन्दमनोज्ञया । कृपानुविद्धया भूमिं निषिञ्चन्तमिवामृतम् ॥१५
শান্তেযু মৃগযুথেষু দৃশানন্দমনোজ্ঞয়া । কৃপানুবিদ্ধয়া ভূমিং নিষিঞ্চন্তমিবামৃতম্ ।। ১৫
उपेत्य विनयेनामुमुन्मनाः प्रीतमानसः । किञ्चिदानम्रशिरसा तेनापि स तु सत्कृतः ॥१६
উপেত্য বিনয়েনামুমুন্মনাঃ প্রীতমানসঃ । কিঞ্চিদানম্রশিরসা তেনাপি স তু সৎকৃতঃ ।। ১৬
उपतस्थे ततो विद्वान् मित्रवन्तमनन्यधीः । समाप्तध्यानकालं स पर्यपृच्छत् समाहितः ॥१७
উপতস্থে ততো বিদ্বান্ মিত্রবন্তমনন্যধীঃ । সমাপ্তধ্যানকালং স পর্য্যপৃচ্ছৎ সমাহিতঃ ।। ১৭
देवशर्मोवाच ।
आत्मानं वेत्तुमिच्छामि तदमुष्मिन्मनोरथे । लव्धसिद्धिमुपायं मामुपदेष्टं त्वमर्हसि ॥१८
দেবশর্ম্মোবাচ ।
আত্মানং বেত্তুমিচ্ছামি তদমুষ্মিন্মনোরথে । লব্ধসিদ্ধিমুপায়ং মামুপদেষ্টং ত্বমর্হসি ।। ১৮
श्रीभगवानुवाच ।
परामृश्य क्षणं सोहपि मित्रवानिदमव्रवीत् ॥१९
শ্রীভগবানুবাচ ।
পরামৃশ্য ক্ষণং সোহপি মিত্রবানিদমব্রবীৎ ।। ১৯
मित्रवानुवाच ।
विद्वन् विद्धि पुरावृत्तमुच्यमानमिदं मया । अस्ति गोदावरीतीरे प्रतिष्ठानाभिधं पुरम् । तत्र दुर्दमनामासीदन्वये च मनीषिणाम् ॥२०
মিত্রবানুবাচ ।
বিদ্বন্ বিদ্ধি পুরাবৃত্তমুচ্যমানমিদং ময়া । অস্তি গোদাবরীতীরে প্রতিষ্ঠানাভিধং পুরম্ । তত্র দুর্দ্দমনামাসীদন্বয়ে চ মনীষিণাম্ ।। ২০
तत्रास्ति विक्रमो नाम सेव्यमानो महीपतिः । दानानि प्रत्यहं गृह्णन् वर्तते उदरम्भरः ॥२१
তত্রাস্তি বিক্রমো নাম সেব্যমানো মহীপতিঃ । দানানি প্রত্যহং গৃহ্ণন্ বর্ত্ততে উদরম্ভরঃ ।। ২১
कालेन कालपाशेन वद्धानीतो यमालयम् । निरयेषु समग्रेषु यातना अनुभूर च ॥२२
কালেন কালপাশেন বদ্ধানীতো যমালয়ম্ । নিরয়েষু সমগ্রেষু যাতনা অনুভূর চ ।। ২২
कस्मिंश्चित् स कुले जातो दुर्वृत्तानां द्विजन्मनाम् । भवान्तरानुयर्तिन्या विद्यया स पुरस्कृतः ॥२३
কস্মিংশ্চিৎ স কুলে জাতো দুর্বৃত্তানাং দ্বিজন্মনাম্ । ভবান্তরানুযর্ত্তিন্যা বিদ্যয়া স পুরস্কৃতঃ ।। ২৩
उपयेमे दुराधर्यां कन्यकामधमे कुले । कालेन सा वयो हित्वा शैशवं यौवनं ययौ ॥२४
উপযেমে দুরাধর্যাং কন্যকামধমে কুলে । কালেন সা বয়ো হিত্বা শৈশবং যৌবনং যযৌ ।। ২৪
पीनस्तनी च सुश्रोणी मदविह्वललोचना । पतिं न सेहे दुर्वृत्तं चकमे सा पतीन् परान् ॥२५
পীনস্তনী চ সুশ্রোণী মদবিহ্বললোচনা । পতিং ন সেহে দুর্বৃত্তং চকমে সা পতীন্ পরান্ ।। ২৫
वृत्तिमाहर्तुकामेहस्मिन्निर्गता सा पुराद्वहिः । सङ्गता कामुकेनासौ चिरं चाण्डालजन्मना ॥२६
বৃত্তিমাহর্ত্তুকামেহস্মিন্নির্গতা সা পুরাদ্বহিঃ । সঙ্গতা কামুকেনাসৌ চিরং চাণ্ডালজন্মনা ।। ২৬
दधे गर्भमसौ तस्मात् सा च कन्योपपद्यते । सैव भार्यापि तस्यासीत् पूर्वपापप्रसङ्गतः ॥२७
দধে গর্ভমসৌ তস্মাৎ সা চ কন্যোপপদ্যতে । সৈব ভার্য্যাপি তস্যাসীৎ পূর্ব্বপাপপ্রসঙ্গতঃ ।। ২৭
सैव वृद्धा ततः काले डाकिनी समजायत । कुसङ्गात कुमतिर्जाता दुष्टनारीप्रसङ्गतः ॥२८
সৈব বৃদ্ধা ততঃ কালে ডাকিনী সমজায়ত । কুসঙ্গাত কুমতির্জাতা দুষ্টনারীপ্রসঙ্গতঃ ।। ২৮
चखाद व्याधितं व्याधमसृगास्वादलालसा । भ्रमन्ती विपिने घोरे जनैर्दृष्टा वहिष्कृता ॥२९
চখাদ ব্যাধিতং ব্যাধমসৃগাস্বাদলালসা । ভ্রমন্তী বিপিনে ঘোরে জনৈর্দৃষ্টা বহিষ্কৃতা ।। ২৯
परेतलोकमासाद्य व्याधो व्याघ्रोहभ्यवर्तत । नरकान् दारुणान् भुक्त्वा जीवहिंसाप्रभावतः ॥३०
পরেতলোকমাসাদ্য ব্যাধো ব্যাঘ্রোহভ্যবর্ত্তত । নরকান্ দারুণান্ ভুক্ত্বা জীবহিংসাপ্রভাবতঃ ।। ৩০
सापि कालेन दुष्टात्मा मृत्युवेगमुपागता । निरयानेत्य दुर्द्धर्षानजाजायत मद्गृहे ॥३१
সাপি কালেন দুষ্টাত্মা মৃত্যুবেগমুপাগতা । নিরয়ানেত্য দুর্দ্ধর্ষানজাজায়ত মদ্গৃহে ।। ৩১
तामन्या अप्यहं विद्वन् पालयन् काननान्तरे । अपश्यन् द्वीपिनं घोरं जिघांसन्तुमिवाखिलम् ॥३२
তামন্যা অপ্যহং বিদ্বন্ পালয়ন্ কাননান্তরে । অপশ্যন্ দ্বীপিনং ঘোরং জিঘাংসন্তুমিবাখিলম্ ।। ৩২
समालोक्य तमायान्तं भयेन प्रपलायितम् । अजायूथं परित्यज्य मया मरणभीरुणा ॥३३
সমালোক্য তমায়ান্তং ভয়েন প্রপলায়িতম্ । অজাযূথং পরিত্যজ্য ময়া মরণভীরুণা ।। ৩৩
उपदुद्राव स द्वीपी पूर्ववैरमनुस्मरन् । अजा तु तत्समीपेहगात् सत्वरं सरिदन्तिके ॥३४
উপদুদ্রাব স দ্বীপী পূর্ব্ববৈরমনুস্মরন্ । অজা তু তৎসমীপেহগাৎ সত্বরং সরিদন্তিকে ।। ৩৪
तत्र सा भयमुत्सृज्य हित्वा वैरमनर्गला । अवतस्ते स च द्वीपी तुष्णीमासीदमत्सरः ॥३५
তত্র সা ভয়মুৎসৃজ্য হিত্বা বৈরমনর্গলা । অবতস্তে স চ দ্বীপী তুষ্ণীমাসীদমৎসরঃ ।। ৩৫
तं तथाविधमालोक्य सा वक्तुमुपचक्रमे । द्वीपिन्नभीप्सितं तुङ्क्ष्व मांसमुद्धृत्य सादरः ॥३६
তং তথাবিধমালোক্য সা বক্তুমুপচক্রমে । দ্বীপিন্নভীপ্সিতং তুঙ্ক্ষ্ব মাংসমুদ্ধৃত্য সাদরঃ ।। ৩৬
नेयं भवति ते वुद्धिः कथं वैरमतिं त्यजः । इत्याकर्ण्य तदा वाक्यं प्राह द्वीपी विमत्सरः ॥३७
নেয়ং ভবতি তে বুদ্ধিঃ কথং বৈরমতিং ত্যজঃ । ইত্যাকর্ণ্য তদা বাক্যং প্রাহ দ্বীপী বিমৎসরঃ ।। ৩৭
स्थानेहस्मिन्ने गतो द्वेषः क्षुत्पिपासा च निर्ययौ । न प्रार्थयामि तेन त्वां समीपे समुपस्थिताम् ॥३८
স্থানেহস্মিন্নে গতো দ্বেষঃ ক্ষুৎপিপাসা চ নির্যযৌ । ন প্রার্থয়ামি তেন ত্বাং সমীপে সমুপস্থিতাম্ ।। ৩৮
सैवमुक्ता पुनः प्राह जाताहं निर्भया कथम् । किमत्र कारणं वेत्सि यदि मे वक्तुमर्हसि ॥३९
সৈবমুক্তা পুনঃ প্রাহ জাতাহং নির্ভয়া কথম্ । কিমত্র কারণং বেৎসি যদি মে বক্তুমর্হসি ।। ৩৯
एवमुक्तः पुनर्द्वीपी तामाहाजां न वेद्म्यहम् । पुरो गतमिमं प्रष्टुं महान्तमिति निर्गतौ ॥४०
এবমুক্তঃ পুনর্দ্বীপী তামাহাজাং ন বেদ্ম্যহম্ । পুরো গতমিমং প্রষ্টুং মহান্তমিতি নির্গতৌ ।। ৪০
ताभ्यामुभाभ्यामागत्य पृष्टोहहं वहुविष्मयः । अहञ्च सहितस्ताभ्यामपृच्छं वानरेश्वरम् ॥४१
তাভ্যামুভাভ্যামাগত্য পৃষ্টোহহং বহুবিষ্ময়ঃ । অহঞ্চ সহিতস্তাভ্যামপৃচ্ছং বানরেশ্বরম্ ।। ৪১
मया पृष्टः स विप्रेन्द्रमव्रवीत् सादरं कपिः । शृणु वक्ष्याम्यजापाल वृत्तमत्र पुरातनम् ॥४२
ময়া পৃষ্টঃ স বিপ্রেন্দ্রমব্রবীৎ সাদরং কপিঃ । শৃণু বক্ষ্যাম্যজাপাল বৃত্তমত্র পুরাতনম্ ।। ৪২
इदमायतनं पश्य पुरो वनगतं महत् । अत्र त्र्यम्वकलिङ्गं हि द्रुहिणेन प्रतिष्ठितम् ॥४३
ইদমায়তনং পশ্য পুরো বনগতং মহৎ । অত্র ত্র্যম্বকলিঙ্গং হি দ্রুহিণেন প্রতিষ্ঠিতম্ ।। ৪৩
सुकर्मा नाम मेधावी पर्युपास्ते तपश्चरन् । वनपुष्पाण्यपाहृत्य सुरपूज्यं पुरोहभवम् ॥४४
সুকর্ম্মা নাম মেধাবী পর্য্যুপাস্তে তপশ্চরন্ । বনপুষ্পাণ্যপাহৃত্য সুরপূজ্যং পুরোহভবম্ ।। ৪৪
संस्नाप्य सरिदम्भोभिः केवलं कर्मणा वसन् । काले महति तस्यागादतिथिः कश्चिदन्तिकम् ॥४५
সংস্নাপ্য সরিদম্ভোভিঃ কেবলং কর্ম্মণা বসন্ । কালে মহতি তস্যাগাদতিথিঃ কশ্চিদন্তিকম্ ।। ৪৫
उपाहृत्य फलाहारं स तस्मै पर्यकल्पयत् । तेनातिथ्येन सम्प्रीतः सुकर्माणमभाषत ॥४६
উপাহৃত্য ফলাহারং স তস্মৈ পর্য্যকল্পয়ৎ । তেনাতিথ্যেন সম্প্রীতঃ সুকর্ম্মাণমভাষত ।। ৪৬
किमिदं कर्मणो मूलं फलं भुक्त्वा तु तिष्ठसि । गतानुगतया वृत्त्या किंवा केवलमीहसे ॥४७
কিমিদং কর্ম্মণো মূলং ফলং ভুক্ত্বা তু তিষ্ঠসি । গতানুগতয়া বৃত্ত্যা কিংবা কেবলমীহসে ।। ৪৭
स एवमुक्तः प्रायेण प्रीतेनात्मविदा तदा । प्रत्युवाच वचः स्पष्टमात्मनो हितमुत्तमम् ॥४८
স এবমুক্তঃ প্রায়েণ প্রীতেনাত্মবিদা তদা । প্রত্যুবাচ বচঃ স্পষ্টমাত্মনো হিতমুত্তমম্ ।। ৪৮
विद्वन्न वेद्मि तत्त्वेन फलमेतस्य कर्मणः । वुभुत्सया परः शम्भुः सेव्यते केवलं यया ॥४९
বিদ্বন্ন বেদ্মি তত্ত্বেন ফলমেতস্য কর্ম্মণঃ । বুভুৎসয়া পরঃ শম্ভুঃ সেব্যতে কেবলং যয়া ।। ৪৯
फलमेतस्य सेवायाः परिपाकं कपर्दिनः । यन्मां समनुगृह्णासि संस्पृश्यात्ममनोरथम् ॥५०
ফলমেতস্য সেবায়াঃ পরিপাকং কপর্দ্দিনঃ । যন্মাং সমনুগৃহ্ণাসি সংস্পৃশ্যাত্মমনোরথম্ ।। ৫০
तस्यैवं सूनूतं वाक्यं श्रुत्वा प्रीतस्तपोधनः । द्वितीयमालिलेखासौ गीताध्यायं शिलातले ॥५१
তস্যৈবং সূনূতং বাক্যং শ্রুত্বা প্রীতস্তপোধনঃ । দ্বিতীয়মালিলেখাসৌ গীতাধ্যায়ং শিলাতলে ।। ৫১
आदिदेशाशु तं विप्रं पठनाभ्यसनाय च । फलिष्यत्यात्मनः स्वैरं परितस्ते मनोरथः ॥५२
আদিদেশাশু তং বিপ্রং পঠনাভ্যসনায় চ । ফলিষ্যত্যাত্মনঃ স্বৈরং পরিতস্তে মনোরথঃ ।। ৫২
इत्युक्त्वान्तर्दधे धीमान् पुरतस्तस्य पश्यतः । विस्मितस्तस्य चादेशात् सोहन्वतिष्ठदनारतम् ॥५३
ইত্যুক্ত্বান্তর্দ্দধে ধীমান্ পুরতস্তস্য পশ্যতঃ । বিস্মিতস্তস্য চাদেশাৎ সোহন্বতিষ্ঠদনারতম্ ।। ৫৩
ततः कालेन महता भावितात्मा प्रसन्नधीः । यत्र यत्र चचारासौ शान्तं तत्तत्तपोवनम् ॥५४
ততঃ কালেন মহতা ভাবিতাত্মা প্রসন্নধীঃ । যত্র যত্র চচারাসৌ শান্তং তত্তত্তপোবনম্ ।। ৫৪
न द्वन्द्ववाधा नैव क्षुत् पिपासा न च वा भयम् । तपसा तस्य जानीहि द्वितीयाध्यायजापिनः ॥५५
ন দ্বন্দ্ববাধা নৈব ক্ষুৎ পিপাসা ন চ বা ভয়ম্ । তপসা তস্য জানীহি দ্বিতীয়াধ্যায়জাপিনঃ ।। ৫৫
मित्रवानुवाच ।
एवमुक्तश्च तेनाहं ख्यापयित्वा परां कथाम् । अनुज्ञातप्रसन्नेन च्छागीव्याघ्रयुतोहगमम् ॥५६
মিত্রবানুবাচ ।
এবমুক্তশ্চ তেনাহং খ্যাপয়িত্বা পরাং কথাম্ । অনুজ্ঞাতপ্রসন্নেন চ্ছাগীব্যাঘ্রযুতোহগমম্ ।। ৫৬
गत्वा शिलातलेहपश्यमध्यायं लिखितं पठेत् । तस्यैवावर्तनादाप्तं तपसः पारमुत्तमम् ॥५७
গত্বা শিলাতলেহপশ্যমধ্যায়ং লিখিতং পঠেৎ । তস্যৈবাবর্ত্তনাদাপ্তং তপসঃ পারমুত্তমম্ ।। ৫৭
तेन त्वमपि कल्याणि नित्यमाहर्तुमर्हसि । अध्यायं तेन ते मुक्तिदुरस्था भविष्यति ॥५८
তেন ত্বমপি কল্যাণি নিত্যমাহর্ত্তুমর্হসি । অধ্যায়ং তেন তে মুক্তিদুরস্থা ভবিষ্যতি ।। ৫৮
देवशर्मा समादिष्टस्तेन मित्रवता स्वयम् । अभ्यर्च्च्य प्रणतो भूत्वा पुरन्दरपुरं ययौ ॥५९
দেবশর্ম্মা সমাদিষ্টস্তেন মিত্রবতা স্বয়ম্ । অভ্যর্চ্চ্য প্রণতো ভূত্বা পুরন্দরপুরং যযৌ ।। ৫৯
तत्रात्मविदमासाद्य देवतायतने क्वचित् । वृत्तमेतन्निवेद्यादावध्यायमपठत्ततः ॥६०
তত্রাত্মবিদমাসাদ্য দেবতায়তনে ক্বচিৎ । বৃত্তমেতন্নিবেদ্যাদাবধ্যায়মপঠত্ততঃ ।। ৬০
शिक्षितस्तेन पूतात्मा पठन्नध्यायमादरात् । द्वितीयमाससादोर्च्चैर्निरवद्यं परं पदम् ॥६१
শিক্ষিতস্তেন পূতাত্মা পঠন্নধ্যায়মাদরাৎ । দ্বিতীয়মাসসাদোর্চ্চৈর্নিরবদ্যং পরং পদম্ ।। ৬১
द्वितीयस्येदमाख्यानं कथितं शृणु साम्प्रतम् । तृतीयस्याथ वक्ष्यामि माहात्म्यपि चेन्दिरे ॥६२
দ্বিতীয়স্যেদমাখ্যানং কথিতং শৃণু সাম্প্রতম্ । তৃতীয়স্যাথ বক্ষ্যামি মাহাত্ম্যপি চেন্দিরে ।। ৬২
इति श्रीपाद्मे उत्तरखण्डे गीतामाहात्म्ये द्वितीयाध्यायमाहात्म्यं षट्सप्तत्यधिकशततमोहध्यायः ॥१७६॥
ইতি শ্রীপাদ্মে উত্তরখণ্ডে গীতামাহাত্ম্যে দ্বিতীয়াধ্যায়মাহাত্ম্যং ষট্সপ্তত্যধিকশততমোহধ্যায়ঃ ।।১৭৬।।
[পদ্মপুরাণ, উত্তর খণ্ড, ১৭৬ অধ্যায়]
_________________________________________1. "Padmapuran, Uttarkhanda (Bengali)" by Veda Vyasa, 1915. Translated by Sri Tarakanta Debasharrma, Krishnadas Shastri and Sriramdas Shastri, edited by Pandit Panchanan Tarkaratna. Bangabasi-Electro-machine edition. Published & printed by Sri Natabar Chakraborty for Bangabasi Karyalay, 38/2 Bhabanicaran Datta Street, Kolkata. First Nababharat Edition, 2013 (with identical page layout). Nababharat Publishers, 72 D, Mahatma Gandhi Road, Kolkata-700009. 1062p.
2. "Padma Puranam, Uttar Khandam & Kriyayogasarkhandam (Sanskrit)" by Veda Vyasa, 1946. Gurumadal Series No.XVIII, Part V. Published by Sri Mansukhray More, Clive Row, Kolkata-1. Printed by Sri Abadhkishore Singha, Gopal Printing Works, 87 A, Raja Dinendra Street, Kolkata-6. Cover & Title page printed by The Bengal Printing Works, Kolkata-1.
Bengali Translation
[Digitised by scanning and then by typing mostly in Notepad using Unicode Bengali "Siyam Rupali" font. Sanskrit verses were first typed in unicode bengali script using English to Bengali transliteration tool "Avro Phonetic Keyboard". Then this sanskrit in bengali script is transliterated to sanskrit in devanagari script using online tools of sanscript or ashtangayoga. Some errors during transliteration like ब् व् are corrected manually.]
Uploaded by rk
Uploaded by rk
<Previous--Contents--Next>
No comments:
Post a Comment